Teambegeleiding richt zich op wat er onder de oppervlakte speelt en adresseert aan de blinde vlekken en het kritisch bewust worden van routinematig handelen. Het richt zich specifiek op het begeleiden van het proces om (weer) tot ontwikkeling en groei van het team als geheel te komen. Teambegeleiding is geen lineair proces dat van A naar B leidt. Het is een transformatief proces waarvan de concrete uitkomsten nog niet bij aanvang bekend zijn; het team formuleert zelf de onderzoeksvragen, ont-dekt op eigen wijze de protectieve factoren, heelt zelf de opgedane verwondingen, past verkregen kennis en inzichten op eigen en passende wijze toe en leert te vertrouwen op de eigen, aanwezige wijsheid.
Een ander belangrijk aspect is dat de opdrachtgever en/of leidinggevende(n) onlosmakelijk onderdeel uitmaken van het traject en proces. Elke rol telt en draagt bij aan de realiteit zoals deze ervaren wordt (zie Methode & Visie hieronder).
De open plek staat symbool voor de ruimte en mogelijkheden in de dagelijkse programmering om tot bezinning en reflectie te komen. Het is letterlijk de plek waarin het team zich open opstelt; naar elkaar en met elkaar. Het is een afgeschermde en tevens open ruimte waarin kwetsbaarheid en openheid waarin teamleden op een andere manier met elkaar in contact komen.
een aanpak of oplossing tot een specifiek vraagstuk centraal staat. Het betreft vaak een kleinere setting (tot 4 of 5 personen, inclusief gespreksbegeleider) en een kortere duur (max. 2 uur). De Ronde Tafel is een eenvoudige interventie met grote impact en kan snel en ad hoc ingezet worden. Onder trainingen vind je meer infomatie over de vaardigheid van Ronde Tafel begeleider. Kijk bij De Lerende Context voor meer informatie over inzet van de Ronde Tafel in jouw team of organisatie.
Teambegeleidingstrajecten zijn maatwerktrajecten en afhankelijk van de eerste onderzoeksvraag. Vaak wordt er gestart vanuit een gemis; teamleden ervaren 'gedoe' in een specifiek thema, schuring in contact met elkaar of de organisatie of ze zijn simpelweg niet tevreden over hoe zaken lopen. De initiele onderzoeksvraag is vrijwel nooit waar het werkelijk over gaat. Vaak is het een aan de oppervlakte zichtbaar symptoom van onderliggende, disfunctionele patronen.
Teambegeleidingstrajecten worden vanuit een fenomenologische en systemische grondhouding vorm gegeven. Dat betekent in de praktijk dat er door de teamleden zelf betekenis wordt gegeven aan dat wat zich aandient en voordoet en hoe dit door hen ervaren wordt. Dit vergroot het context-bewuste en autonomisch professioneel kijken en handelen en raakt aan het versterken van verantwoordelijkheden en ontwikkelen van professionele identiteit. Het team bepaalt de inhoud van het traject. Richting gaat hierbij boven snelheid; het is het fundament van het team.
Tot slot wordt de algehele werkcontext in tijd, plaats en organisatorische en sociaal-maatschappelijke orde meegenomen in het analyseren en betekenis geven van de vraagstukken. Uitgangspunt daarbij is dat alles met elkaar verbonden is, van invloed is en (onder)deel van het geheel is.
Er wordt dan bijvoorbeeld gesproken over slechte communicatie, geen feedback of kritiek kunnen verdragen, niet goed kunnen samenwerken of een belemmerende bedrijfscultuur. Het risico bestaat dan dat er wordt ingezet op een pragmatische gedrags- of vaardigheidstraining die het symptoom wel bestrijdt maar de oorzaak niet aanpakt. Het is dus van belang om onder de oppervlakte te kijken en het taaie vraagstuk aan het licht te brengen.
Een teambegeleidingstraject doorloopt globaal de volgende fasen:
In elke fase vindt een herwaardering en validatie plaats. Het zijn de momenten waarop met het team en opdrachtgever gekeken wordt hoe de fase verloopt, of de richting en vorm nog passend zijn en wat aangepast moet. Ook wordt gekeken wie de interventies het beste kan uitvoeren.
INVESTERING EN KOSTEN
Voor teambegeleidingstrajecten wordt een projectprijs afgesproken die in fasen wordt opgedeeld. Op die manier blijft altijd duidelijk welke financiele kosten eraan verbonden zijn. De investering die gedaan moet worden vertaalt zich in tijd, commitment aan het proces en in het vertrouwen dat alles wat er nodig is, al aanwezig is en ont-dekt mag worden.